SGK giriş tarihine göre değişen sosyal güvenlik sistemi, 94, 08 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayanlar için alternatif emeklilik modelleri oluşturuyor. 3.600, 4.500 ve 5400 günlük prim baz alınarak şekillenen sistemlerle, belirli koşulları yerine getiren sigortalılar daha erken emeklilik hakkı kazanabilecek. Yaş, gün sayısı ve sigortalılık süresi gibi kriterler dikkate alınarak hazırlanan bu yeni sistem, milyonlarca sigortalı için farklı emeklilik yollarını gündeme getiriyor.
Giriş tarihine göre emeklilik şartları yeniden şekilleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son yeniliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak şartları yeniden düzenleniyor. 94, 08 ve 18 yıllarında işe giren sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü temelinde kısmi emeklilik imkânı sağlanıyor. Yaş ve hizmet yılı birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu modeller, daha kısa sürede emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara alternatif çözümler sunuyor.
Farklı yıllar farklı sistemler
Türkiye’de SGK sistemi, ilk işe başlama yılına göre şekilleniyor. 94, 08 ve 18 gibi kilit yıllarda sigortalı olanlar için farklı prim günleriyle erken emeklilik yolları sunuluyor. Sosyal güvenlik düzeninde yer alan bu formüller, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan çalışanlara emeklilik kapısını aralıyor.
94 yılı öncesinde 3600 gün formülü
09.09.1999 tarihinden önce sigortalı olan kişiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 gün prim koşullarını yerine getirdiğinde kısmi emeklilik imkânı elde edebiliyor. Kadınlarda yaş sınırı elli, erkek sigortalılarda ise 55 olarak belirleniyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu model avantajlı bir çözüm sunuyor.
2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu
1999 sonrası sigorta başlangıcı olan sigortalılar için kısmi emeklilik koşulları daha ağır. Bu kişiler, 4.500 gün prim ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkeklerde 60 emekliliğe ulaşabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara kolaylık tanıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 gün şartı
2008’den sonra SGK kaydı açılanlar için en yüksek kısmi emeklilik koşulları geçerli. Bu grupta yer alan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl çalışma süresi aranıyor. Kadın sigortalılar 58 yaşında, erkek sigortalılar 60 yaşında emeklilik hakkı elde ediyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az yüzde 40 sağlık raporu sahip olan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekli olabiliyor. Prim günü ve sigortalılık süresi, rapor yüzdesine göre değişiyor:
– %40–49 arası için 18 yıl ve 4100 gün,
– %50–59 arası için 16 yıl ve 3700 gün,
– %60 ve üzeri için 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
İş gücünün büyük kısmını kaybeden çalışanlar, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü temelinde emekliliğe başvurabiliyor. Bu hak, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için geçerli. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda maaş iptal ediliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Bakım yükü taşıyan anneler için özel bir erken emeklilik desteği uygulanıyor. Bu annelerin prim günlerine her yıl için %25 artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu ek primler, emeklilik yaş hesabından eksiliyor. Böylece kadınlar avantajlı biçimde emeklilik fırsatı kazanıyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
-
Emeklilik yaşınızı, ilk SGK girişinize göre belirleyin.
-
Eksik günlerinizi, borçlanma seçenekleriyle doldurun.
-
Engelliyseniz, malulen emeklilik gibi ek avantajları değerlendirin.
-
Çocuğunuz engelliyse, prim artış haklarından yararlanarak emeklilik sürenizi kısaltabilirsiniz.