stanbul Bykehir Belediyesi (BB) Su ve Kanalizasyon daresi (SK) verilerine gre, geen yl yzde 89,68’e kadar ykselen barajlardaki su seviyesi yalarn yetersiz olmas sebebiyle derek bugn itibaryla yzde 32,25 seviyelerine indi. Barajlarn doluluk oranlar Alibey’de yzde 18,29, Bykekmece’de yzde 35,32, Darlk’ta yzde 28,83, Elmal’da yzde 31,62, Istrancalar’da yzde 36,81, Kazandere’de yzde 7,06, merli’de yzde 35,96, Pabudere’de yzde 4,9, Sazldere’de yzde 37,53, Terkos’ta ise yzde 38,81 olarak kaydedildi. Verilere gre, bu yl barajlara den ya miktar metrekare bana 0,73 kilogram olarak lld.
– SU SEVYES 280,18 MLYON METREKPE DT
Kente su salayan baraj ve gletler 868 milyon 683 bin metrekp biriktirme hacmine sahipken su miktar bugn itibaryla 280,18 milyon metrekp seviyesinde lld.
stanbul’da gnlk su tketimi dn itibaryla 2 milyon 911 bin metrekp oldu. Melen ve Yeilay’dan alnan su miktar ise 351,9 milyon metrekp olarak gerekleti. stanbul’da ime suyu artma tesislerinden bu yl ehre verilen su miktar 14,82 milyon metrekp olarak belirlendi.
– SON 10 YILIN DOLULUK ORANLARI
SK istatistiklerine gre baraj doluluk oranlar 2013’te yzde 64,28, 2014’te yzde 35,44, 2015’te yzde 73,15, 2016’da yzde 60,81, 2017’de yzde 55,55, 2018’de yzde 65,51, 2019’da yzde 86,86, 2020’de yzde 39,31, 2021’de 19,47, 2022’de ise 48,2 olarak kayda geti.
– “OK FAZLA YAI ALMIYOR STANBUL”
Boazii niversitesi klim Deiiklii ve Politikalar Uygulama ve Aratrma Merkezi Mdr Prof. Dr. Levent Kurnaz, geen yazdan balayarak Trkiye genelinde genel bir ya azlnn sz mevzusu olduunu syledi.
zellikle son birka ayda stanbul ve stanbul’a su salayan havzalarda ok ciddi bir ya azalmasnn yaandn özetleyen Kurnaz, “stanbul’un kendisine de ok fazla ya dmedii iin stanbul’un barajlar yava yava boalmaya balad. Kısaca kn ortasndayz, orta gbeindeyiz. Buna ramen ok fazla ya almyor stanbul. Bu da ciddi bir mesele bizim amzdan.” diye konutu.
Suyun tasarruflu kullanlmasyla ilgili uyarlar genel anlamda insanlarn yaz aylarnda duymaya alkn olduunu dile getiren Kurnaz, bu uyarlarn artk 12 ay süresince yaplmas gerektiini belirtti.
– “BARAJLARDAK SU MKTARI GTTKE DE AZALIYOR”
Kurnaz, stanbul’da su kullanmnn u anda ayn ekilde devam ettiini ifade ederek yle konutu:
“Barajlardaki su miktar yzde 30’lara dm durumda ve gittike de azalyor. nmzdeki gnlerde de sanyorum gelecek haftann ortasna kadar stanbul’da bir ya beklenmiyor. Yalnız 11, 12’si şeklinde bir ya var. Ondan sonrasında da gene gnlk, gnelik olacak havalar. Dolaysyla su kullanm mevzusunda hepimizin ok ok dikkatli olmas gerekiyor.”
Trkiye’de ve stanbul’da gnlk suyunu ok dikkatli ve azca kullanan ok geni bir grup insan olduunu dile getiren Kurnaz, sadece btn bunlar gz ard ederek havuzunu dolduran, arabasn sk sk ykatan, hal ykayan birok kiinin de bulunduunu kaydetti.
Kurnaz, “Artk ok su kullanan eyleri yapmamamz gerekiyor. Ben elimi ykarken musluu kapataym iyi gzel fakat hani baka biri gelip havuzunu dolduruyorsa ben istediim kadar elimi ykarken suyu kapataym, ok fazla bir ey fark etmiyor. Byk su kullanan kiilerin ok daha dikkatli olmas, hatta bana gre su fiyatnn da buna gre belirlenmesi gerekiyor.” ifadelerini kulland.
– “YZDE 20’LER GRYOR OLABLRZ”
Benzer bir durumun 2021’de grldne, o süre 15 Ocak civarnda ok ciddi yalarn baladna ve ondan sonrasında da ok ar bir mesele yaanmadna deinen Kurnaz, unlar syledi:
“Eer o beklenen yalar gelmeyecek olur ve biz ilkbahara doru byle gidecek olursak ciddi su ksntlar olmaya balayacak. nk stanbul’un suyu yok ve barajlardaki u miktar da her geen gn azalmakta. Kısaca u anda yzde 32 civarna dt ve byle devam edecek olursa hani birka hafta iinde yzde 20’leri gryor olabiliriz. Bu da ok ciddi bir sorun stanbul asndan.”
– “KURAKLIIN KENDS VAR ZATEN”
“Kuraklk tehlikesinin ok tesinde u anda kurakln kendisi var aslına bakarsan. Kısaca aylardr doru dzgn ya dmyor, kar dmyor. Bunlara baktmz süre aslına bakarsan kurakln orta gbeinde yayor bu blge u anda.” diyen Kurnaz, bu durumun kresel snmayla ilgili olduunu, iinde bulunulan Dou Akdeniz Blgesi’nin yalarn aslına bakarsan azalmasnn beklendii bir blge olduunu, burada gelecek 20, 30 yıl ierisinde yalarn yzde 10-20 arasnda azalmasnn beklendiini vurgulad.
Kurnaz, bu senenin durumunun zel olduunu, her senenin bu yl şeklinde kt olmayacan anlatarak “Bizim lke olarak gelecekte ya azalmasna kar imdiden nlem almaya balamamz gerekiyor. Trkiye suyunun yaklak yzde 75’ini tarmda kullanyor. Dolaysyla en batan ihtiyaç duyulan ey tarmda kullanlan suyu ok dikkatli harcamaktr. Bu eski usul saldm tarlaya suyu sulama yntemlerinden vazgeip olabildiince damla sulama yntemlerini dnmemiz gerekiyor.” diye konutu.
– “2050 VEYA 2100 YILINDA TRKYE’Y OK CDD BR SU KRZ MCADELES BEKLEMEKTEDR”
Trkiye sraf nleme Vakf (TSVA) Kurucusu Prof. Dr. Aziz Akgl, Trkiye’nin su zengini olmadna iaret ederek “lkemizin su kaynaklar, tek elden ok iyi bir su ynetimi ve iletmesiyle sadece kendi kendine yetebilecek durumdadr.” dedi.
Yalarn azalmasna dikkati eken Akgl, “2050 yada 2100 ylnda Trkiye’yi ok ciddi bir su krizi mcadelesi beklemektedir. Bu tehlikeyi en aza indirmek iin su kaynaklarmz ok dikkatli ynetilmelidir.” ifadelerini kulland.
Evde su tasarrufunun nemine deinen ve su israfn engellemek iin gnlk hayatta uygulanabilecek ergonomik yntemler olduuna deinen Akgl, unlar kaydetti:
“Sebze ve meyveleri akan su altnda ykamak yerine su dolu kapta bir sre beklemeye alın. Sebze ve meyveleri ykadnz su ile ieklere su verin. Kirlileri bulak makinesine koymadan nce dakikalarca sudan geirmeyin. Halama yumurta suyunu boa harcamayn. Bu suyu soutarak bitkileriniz iin kullann. Bulaklarnz elde ykamayn. Bulak ve amar makinesini tamamen dolduktan sonrasında altrn. deal du sresini 10 dakikay gemeyecek ekilde ayarlayn. Suyun scaa dnmesini beklerken akan suyu ziyan etmeyin. Bir kova iinde biriktirerek baka bir alanda kullann. Dilerinizi fralarken, tra olurken, ellerinizi ykarken musluu bo yere aktmayn. Dk akml yada sensrl musluk bal kullann. Baheniz iin sulama aparatlar tercih edin. Bu sayede daha azca oranda su ile bahe bakm yapabilirsiniz. Sebepsiz yere sifonu kullanmayn. Unutmayn ki, sifonu her ektiinizde 9 litre su harcarsnz. Su sayacnz deneyin. Ne kadar su harcadnz grmeniz tutum mevzusunda sizlere destek olacaktr.”
Yoruma kapalı.