AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli yaptığı açıklamada Tablo 7’yi eleştirdi. Para basma yetkisinin devletler için bir egemenlik ve egemenlik simgesi olduğunu vurgulayan Canikli, devletlerin bağımsız para politikaları çerçevesinde ve amaçları doğrultusunda para bastığını kaydetti. Türkiye Cumhuriyeti adına para basma yetkisinin Anayasa’nın 87. maddesine göre Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne ait olduğunu belirten Canikli, TBMM’nin bu yetkiyi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na devrettiğini belirtti. Türkiye Kanunen. Para basma ayrıcalığının devlet için bir egemenlik simgesi olduğunu, ayrıca basılan paranın satın alma gücü ile basım maliyeti arasındaki fark kadar gelir (senyoraj geliri) elde etme imkanı sağladığını öne süren Canikli, şunları kaydetti: ” 200 liralık banknotun basma maliyeti 5 lira ise 200 lira Bir liralık banknotun senyoraj geliri 195 lira 7’li sıra cetveli metinde hükümranlık simgesi olan para basma yetkisini taahhüt eder. mutabakat zaptı, fiilen küresel finans kuruluşlarının kullanımına bırakılacaktır.
7’li tablonun egemenlik alanlarından biri olan para basma yetkisinin küresel sermayeye devredilmesi, 7’li tablodan mali kuralın uygulanmasına ilişkin zımni ifadeler, mali genişlemeyi sınırlama, kamunun iş alanlarını sınırlama Bankalar ve IMF ile stand-by ayarlayarak, para politikası anlamına gelecek bir para politikası uygulayacaklarının anlaşıldığını belirten Canikli, şunları kaydetti: “7’li tablo ile önerilen ekonomik modelde TCMB olmayacak. ekonominin ihtiyaçları çerçevesinde para basabilecek ve bağımsız bir para politikası uygulayabilecektir.Para basımı kısa vadeli sermaye hareketleri yani sıcak para (küresel sermaye) tarafından belirlenecek ve şekillenecektir. TCMB’ye yatırım getirildiğinde, merkez bankası para basacak ve dövizin TL karşılığını ödeyecek. Yani bir finansal genişleme gerçekleşecek. Sıcak para Türkiye’ye dönüşü ile döviz talep ederek yurt dışına çıkmak isterse bu sefer merkez bankası TL karşılığı döviz satacak ve mali daralma olacak” dedi.
Canikli, piyasanın ihtiyaç duyduğu ve ihtiyaç duyduğu likiditenin mali kuralın sınır getireceği gerekçesiyle bankacılık sistemi veya açık piyasa işlemleri yoluyla sağlanamayacağını ve finansal genişlemenin yani para basmanın etkin bir araç olarak kullanılamayacağını ifade etti. :
“Finansal büyüklükler ile genel fiyat seviyesi arasındaki doğrudan ilişkiye (miktar teorisi) dayalı olarak, finansal genişlemeyi para basarak finansal istikrarsızlığın kaynağı olarak sunmak eksik bir yaklaşımdır. Ayrıca, Keynesyen yaklaşıma göre mali genişleme, finansal bir olguya dönüşmeden yatırım ve çıktıyı faiz oranlarına göre artırır. özellikle işgücü piyasası ve işgücü piyasasındaki yapılar harekete geçirilmeyecektir.
Canikli, “Türkiye gibi gelişmekte olan piyasalar için ekonomik genişleme bir finansal canavar olarak sunulurken, başta ABD ve AB olmak üzere gelişmiş ekonomiler genişlemenin sağladığı tüm ekonomik faydaları (para basmak) kullanıyor.” (Fed) bilançosu yaklaşık 890 milyar dolardı.Fed’in bilançosu Aralık 2012’de 4 trilyon doları aştı.Yani ABD’de mali genişleme 4 yılda 4,5 kat artarak 890 milyar dolardan 4 trilyon doların üzerine çıktı. 2008’de 890 milyar dolarlık para stoğuna 3.110 trilyon dolar daha ekledi. Friedman’ın mali tabanı yılda ortalama %3-5 artırma önerisi olsaydı, ABD’deki mali taban 2012’de maksimum 1.05 trilyon dolara ulaşacaktı. , finansal taban ekonomistlerin önerdiğinden 4 kat daha yüksek bir seviyeye ulaştı. Ayrıca 2019’da pandemi öncesi 4 trilyon dolar seviyesinde olan finansal büyüklük, pandemi sonrası inanılmaz rakamlara ulaşarak 9 trilyon doları aştı ve şu an 8.65 trilyon dolar seviyelerinde.
Benzer bir tablonun Avrupa Merkez Bankası bilançosunda da görüldüğünü ifade eden Canikli, “Avrupa Merkez Bankası’nın bilanço büyüklüğü (vergi tabanı) 2008’de 1 trilyon euro civarındaydı ama şu an gelinen noktada. bugüne kadar 7,7 trilyon düzeyinde.AB ülkeleri için finansal genişleme 7 kattan fazla arttı.ABD ve AB ülkelerindeki mali genişleme oranları, enflasyon rakamları ihmal edilebilir düzeyde olduğundan reel artışları temsil ediyor.Tüm ekonomik teori ve yaklaşımlara göre bu kadar yüksek bir oran mali tabanın genişlemesi fiyatlar genel düzeyinde yüksek oranda artışa neden olmalıdır.Ancak bu kadar yüksek oranlı bir mali genişlemeye rağmen ne ABD’de ne de AB ülkelerinde emtia fiyat artışlarında enflasyon oranlarında artış olmamıştır. piyasalarda ise 2008 krizi sırasında yaşanan finansal genişleme, ABD ve AB finansal sistemlerinin çökmesini engellemiştir. Diğer bir deyişle, eğer Fed ve ECB’nin mali genişlemeci (para basma) politikası bu kadar yoğun kullanılmasaydı, başta bankalar olmak üzere ABD ve AB finansal sistemi çöküşü atlatamazdı. Pandemi sürecinde yaşanan finansal genişleme, ABD ve AB’de hem finans hem de reel sektörün kaosa sürüklenmesini engelledi. TL’nin rezerv para birimi olmadığı gerekçesiyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın finansal genişlemenin meyvelerini toplamasının mümkün olmadığı belki tartışılabilir. Bu ifadenin hiçbir bilimsel ve rasyonel geçerliliği yoktur. Çünkü para basma ayrıcalığının sağladığı senyoraj geliri, her ülkenin kendi egemenlik sınırları içindeki para birimi için geçerlidir. Ancak mali genişlemeden yararlanılabilmesi için para ikamesi (dolarizasyon) tehlikesinin olmaması, yani artan parasal faaliyetin talep olarak dövize yönelmemesi gerekir. Aksi takdirde, döviz kuru geçişkenliği yoluyla oluşacak enflasyonist baskı, mali genişlemenin komplikasyonlarını ortadan kaldıracak ve uygulanamaz hale getirecektir. Bu vesileyle, Türkiye’deki ekonomik dengesizliklerin ana sorumlusunun yüksek faiz oranları ve yüksek ithalat ödemelerinin neden olduğu dış açık yani cari açık olduğunun bir kez daha vurgulanması gerekiyor.”
Dış açık kesin olarak giderilmedikçe, başta fiyatlar genel düzeyi olmak üzere makro yapıların dengeleme mekanizmasının işleyişinde istikrarın sağlanmasının mümkün olmadığını belirten Canikli, şunları kaydetti: para ikamesini (dolarizasyonu) körükleyen ve döviz kurunun düzeyine ilişkin beklentileri bozan bir döviz kurudur. Mal piyasalarının arz eğrisini sağa kaydıran reel faiz oranları, finansal genişlemeden kaynaklanan talep enflasyonu ihtimali yoktur.Tablo 7 anlaşması, Türkiye Cumhuriyeti’nin fiilen para basma yetkisini devretmeyi planladığı, yani biri olan Devlet egemenliğinin en önemli sembollerinden ve imtiyazlarından küresel finans kurumlarına ve ulus-devletin içini boşaltın” dedi.
Yoruma kapalı.