Irak’ta Asurlulardan kalma 2700 yıllık mermer kabartmalar bulundu

Tiffany Wertheimer | BBC News

Irak’ın kuzeyinde arkeologlar ortalama 2700 senelik mermer kabartmalar buldu.

Musul’daki antik Maşki Kapısı’na 2016 senesinde IŞİD militanlarının verdiği ziyanı onarma çalışmalarını sürdüren ABD ve Iraklı arkeologlardan oluşan ekip, Asurlulardan kalma görkemli kabartmaları keşfetti.

Irak topraklarında Babil de dahil oldukca sayıda mühim antik kentin kalıntıları var. Sadece seneler devam eden savaşlar ve çatışmalar esnasında bir oldukca arkeolojik alan yağmalandı ve ateş altında hasar görmüş oldu.

Bulunan sekiz mermer rölyefte ustalıkla oyulmuş cenk sahneleri, üzüm bağları ve hurma ağaçları tasvir ediliyor.

Irak Antik Eserler ve Tarih Mirası Kurumu’nun başkanı Fadıl Muhammed Hodr’un Fransiz haber ajansı AFP’ye verdiği bilgiye gore kaya kabartmaları antik Ninova kentini milattan ilkin 705 ile 681 yılları aralığında yöneten Asur Kralı Sanherib döneminden kalma.

Maşki Kapısı Ninova’nın en büyük kapılarından ve kentin enerjisini ve azametini simgeliyor.

1970’lerde restore edilen kapı 2016 senesinde bölgeyi işgal eden IŞİD militanları tarafınca buldozerlerle yıkılmıştı.

IŞİD, İslam öncesi dönemlerden kalan zamanı bir oldukca kalıntıyı putperestlik sembolü diye imha etmiş ve yağmalamıştı.

Irak Antik Eserler ve Tarih Mirası Kurumu başkanı Hodr, mermer levhaların Maşki Kapısı’nda yarı gömülü olarak bulunduğunu, toprağın üstünde kalan kısımların yüzlerce yıl içinde çevre koşullarının etkisiyle silinip yok bulunduğunu fakat toprak altında kalan kısımların korunduğunu söyledi.

Irak’ın Musul Üniversitesi ile ABD’nin Pennsylvania Üniversitesi’nden arkeologlardan oluşan ekip, Ninova’nın Maşki Kapısı’nı IŞİD yıkmadan önceki haline getirmek için çalışıyor.

Irak’ta toplam 10 binden fazla arkeolojik alan var.

Komşusu Suriye de mühim arkeolojik hazinelere ev sahipliği yapıyor. Bunlar içinde IŞİD tarafınca 2015 senesinde imha edilen antik Palmira kentindeki büyük Bel Tapınağı da var.

Ancak Irak’taki arkeolojik eserleri tahrip eden yalnız IŞİD militanları, kaçakçı ve yağmacılar olmadı. ABD ve müttefiklerinin askerleri de 2003 senesinde Irak’ın işgal edilmiş olduğu dönemde askeri kamp kurmuş oldukları Babil antik kentindeki kalıntılara zarar verdiler.

2009 senesinde BM kültür ve tarih kuruluşu UNESCO tarafınca hazırlanan bir rapor, ABD ve bağlaşık askeri birlikleri ve paralı askerlerin, Babil antik şehrine, “kazmak, yıkmak, yontmak ve düzlemek suretiyle büyük zarar verdiğini” tespit etmişti.