Tecim Bakanı Mehmet Muş, bugün yürürlüğe giren yeni e-ticaret düzenlemesi, enflasyonun beslendiği besin tutarları, vasıta piyasası ve diş tecim mevzularıyla ilgili Yeni Şafak’a konuştu. E-ticaret sektörünü düzenleyen Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da Değişim Yapılmasına Dair Kanun’un önemine dikkat çeken Bakan Muş, elektronik ticarette haksız rekabetin ve tekelleşmenin önüne geçtiklerini söylemiş oldu.
TAM ZAMANINDA BU ADIMI ATTIK
Pazara yeni aktörlerin girişinin kolaylaştırılması ve pazarın dengeli büyümesini sağlayacak düzenlemenin zamanında atılan mühim bir adım bulunduğunu belirten Muş, yeni düzenlemeyle süper platformların yayılmacı politikalarının önüne geçildiğini açıkladı. Minik platformlara yaşama şansı vermeyen tekelci yayılma tehlikesini bertaraf ettiklerini özetleyen Muş, “Tam zamanında bu yasayı çıkarttık. Buna engel olmasaydık piyasanın dinamikleriyle oynanabilirdi. Üreticiler oldukca büyük zarara uğrayabilirdi” diye konuştu.
KÜÇÜKLERİN ENDİŞESİNİ GİDERDİK
E-ticaretle uğraşan küçüklerin “Beni platformdan atarlar” endişesiyle sesini çıkarmadığını belirten Muş, “Bu işleri bir dengeye oturtamazsanız tahtaravallinin iki ucundan biri kaybeder. Bunu sağlarken haksızlık da yapmamak lazım. Büyük oyuncuların oldukca kuvvetli olduğu bir ortamda gücük oyuncular ayakta duramıyor. Büyük oyuncular zayıf olursa diğeri oldukca kuvvetli olur. Şu demek oluyor ki bu şekilde tahterevalli şeklinde. Bu piyasa dengesi içinde sektörün tümünü korumak gerekiyor. İlgili düzenleme oy birliğiyle parlamentodan geçti” dedi.
ÇOK OYUNCULU PİYASA
Yeni yasayla beraber güvence altına alınan web ticaretine birçok yeni yatırımcının girmeye hazırlandığını ifade eden Muş, şu değerlendirmede bulunmuş oldu: “Biz neyi yapmak istedik? Bir oyuncu değil, birden fazla oyuncunun olduğu bunların birbiriyle rekabet etmiş olduğu, tüketicinin ya da üreticinin alternatif bölgelere gidebileceği bir düzenleme yaptık. ‘Sen beni buradan çıkarırsan ben başka yere giderim’ diyebilecek firmalar. Şimdi düzenlemeyle birlikte yeni oyuncular piyasaya girecekler. Oldukca şahıs hazırlık yapıyor. Bu bizim istediğimiz bir şey. Zamanında bir düzenleme yaptık. Tüm yaşam buraya doğru akıyor. 10 yıl sonrasında konvansiyonel tecim elektronik ticaretin altında kalır.”
ABD AMAZON’LA UĞRAŞIYOR
Bakan Muş, “Süper App olan bir platformu indirdiğiniz an sizin tüm verilerinizi topluyor. Hayatınızla ilgili her şeyi düzenliyor. Sağlığınızı takip ediyor, alışverişinizi yapıyor. Pazar yeri oluyor. Finans sağlıyor. Finans, üretim ve dağıtım tek elde toplandığından dostlar geçmiş olsun. Şu an tüm dünya bunlarla baş etmeye çalışıyor. Amerikan Başkanı Joe Biden’ın ekran açıklamalarına bakın. Adamlar neler söylüyorlar. ‘Ekonomimiz için, demokrasimiz için en büyük tehlikedir’ diyorlar. Kendi şirketi Amazon’un tekelini kırmaya çalışıyor ABD” bilgisini paylaştı.
Muş, “Ilkin cüzdan uygulaması çıkartıyorlar. Sonrasında elektronik para lisansı alıyorlar. Piyasa hâkimiyetini kurduğu vakit istediği ürüne öne çıkarıp istediğini geride bırakıyor. ‘Sıfır faiz,12 taksit’ yada ‘Sıfır faiz, yüzde 10 indirim’ şeklinde avantajlar sunarak müşteriyi kendine bağlıyor. Ne zamana kadar? İçerideki üretiminizi tamamlayana kadar. Sonrasında istediği şeklinde fiyatlarınızla oynar. Biz buna zamanında müdahale ettik” dedi.
BABA OĞLUNA YAPMAZ BU İYİLİĞİ
Küresel markaların pazar kapmak için büyük paraları gözden çıkardığına dikkat çeken Tecim Bakanı Muş, “Yalnız bir şirket 2021’de 5 milyar para yaktı. Keş 5 milyar. Bu şişe diyelim üreticinin kendi mağazasında 100 lirayken, e-ticaret platformunda 70’e satıyor bunu. Size de ‘Bu işe karışma kardeşim, sen 100 liranı alacaksın. Sen 70’e satacaksın, 30’unu ben sana vereceğim’ diyor. Baba oğul yapmaz bunu ya ticarette. Niye yapıyor bunu sizce? Tüketici de ‘Insanın mağazasında 100 lira fakat ben 70 liraya aldım bunu’ diyor. Şimdi niye yapıyor? Burası oldukca ucuz algısını oluşturup tüm o müşteriyi oraya sürüklüyor. Zarar ediyor şu an. Oraya çekip birisini alıp telefonuna girip onu oraya bağlı hale getiriyor” dedi.
CHP İTİRAZ ETTİ
Düzenleme Meclis’ten oy birliğiyle geçmiş olduğu halde CHP’nin mevzuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşımasına dikkat çeken Muş, “Aslına bakarsak piyasayı regüle edecek olan ana taşıyıcı maddeler iptal için itiraz edildi. Türkiye’nin bu işe gerekseme duyduğunu, niye yapmak istediğimizi yazıp Anayasa Mahkemesi’ne yolladık” dedi.
GIDA İHRACATI KAYDA BAĞLI
Enflasyonun beklendiği alanların başlangıcında gelen besin fiyatlarıyla ilgili soruları da cevaplandıran Tecim Bakanı Mehmet Muş, ” Biz ilkin iç piyasayı gözetiyoruz. Hububatta ihracat kısıtlaması var. Meyve ve sebzede de bu durum bu şekilde. Ilkin iç piyasaya verdiriyoruz. Bu mevzuda korumacıyız. İhracat rakamlarına yansıyanlar dışarıdan ithal edilen hububat, besin, meyve ve sebze burada işlenip katma kıymet sağlanıp yeniden yurtdışına gönderilen ürünler” dedi. Bu mevzuda katı kaide koymanın sakıncaları olduğuna da dikkat çeken Muş, yaşanmış olan ihtimaller içinde Pazar kayıplarının geri kazanmasının zorlukları bulunduğunu belirtti.
FAHİŞ FİYATA ANINDA CEZA
Marketlerde 200 bin ürünün fiyatını takip ederek denetimleri devamlı hale getirdiklerini özetleyen Bakan Muş, “Zincir marketler piyasanın yüzde 40’ına hakim konumda. Meyve ve sebzenin yüzde 10’unu satıyorlar. Meyve ve sebzenin yüzde 50’sine halk pazarları üstünden tüketiciye ulaşıyor. Münferit bir vaka üstünden kimi zaman tüm piyasa zan altında bırakılıyor. Lüks semtlerden raf tutarları alınıp sanki tabandanmış şeklinde yansıtılıyor. Marketlerde fahiş fiyat tespit edildiğinde anında cezayı kesiyoruz” diye konuştu.
HİZMET İHRACATINDA HEDEF 100 MİLYAR DOLAR
2023’te Türkiye’nin 100 milyar dolarlık hizmet ihracatı hedefi bulunduğunu belirten Tecim Bakanı Muş, şu değerlendirmelerde bulunmuş oldu: “Bununla ilgili çalışıyoruz. Bu rakamın yarısı turizmden gelecek. Kalan yarısı da çeşitli sektörlerden gelecek. İhracat kalemlerini açıklarken detaylı bir halde bu tarz şeyleri da açıklayacağız. Düzgüsel ihracatta parite etkisine karşın 250 milyar dolar hedefini aştık. 13,5 milyar dolar parite kaybı var ihracatçılarımızın.”
Yoruma kapalı.